ปุ๋ยพืชสด เป็นปุ๋ยอินทรีย์ชนิดหนึ่ง ที่ได้จากการตัดสับหรือไถกลบลงไปในดินขณะที่พืชยังเขียวสดอยู่ โดยมีจุดประสงค์เพื่อปรับปรุงบำรุงดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ในช่วงระยะเวลาที่พืชออกดอก เพราะให้น้ำหนักสดและปริมาณธาตุอาหารสูง จากนั้นปล่อยให้เกิดการย่อยสลายก็จะให้ธาตุอาหารพืชและเพิ่มอินทรียวัตถุแก่ดิน ซึ่งจะเป็นประโยชน์สำหรับพืชที่จะปลูกต่อไปสาระน่ารู้คู่เกษตร กับธัญธวัชการเกษตรมีบทความเรื่อง "ปุ๋ยพืชสด เติมธาตุอาหารดี ๆ ลงในดิน" จาก มูลนิธิเกษตรรักษ์สิ่งแวดล้อม (ประเทศไทย) มาแนะนำ
ปุ๋ยพืชสด เติมธาตุอาหารดี ๆ ลงในดิน
ในการทำเกษตร จะมีขยะเหลือทิ้งจากการทำเกษตรกรรมอยู่อย่างมากมาย หลายคนมองเป็นแค่สิ่ง ไร้ค่า ไม่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ อาทิเช่น ฟางข้าว ใบอ้อย ก้านมันสำปะหลัง ตอขังข้าว ต้นข้าวโพด ต้นถั่ว และเปลือกถั่วลิสง ฯ จึงลงเอยด้วยการนำไปเผาทิ้งอย่างไร้ค่า
แต่หารู้ไม่ว่าสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้หลายคนมองว่าเป็นขยะ ทางการเกษตรเป็นสิ่งที่ดี และมีประโยชน์ต่อผืนดินของเรา เพียงแค่ไถกลบเราก็จะได้ปุ๋ยพืชสดที่ทำให้ดินของเรารวนซุย และอุดมสมบูรณ์ด้วยปุ๋ยดี ๆ มากมาย ทำให้มีธาตุอาหารให้กับดินและพืชที่เราจะปลูกในรอบต่อไป ถ้าจะจำแนกปุ๋ยพืชสดสามารถแบ่งออกเป็นหลัก ๆดังนี้
ฟางข้าว
ปุ๋ยพืชสดแบ่งออกได้เป็นพืชหลายชนิด หนึ่งในนั้นคือ ฟางข้าวและตอซังที่ผ่านฤดูกาลเก็บเกี่ยวมาแล้ว หลายคนเลือกที่จะเลือกเผามากที่จะเก็บไว้เป็นเรื่องที่น่าเสียดายมาก ๆ วิธีที่ดี ที่สุดคือการไถกลบตอซังเพื่อทำให้เป็นปุ๋ยพืชสดต่อไป และฟางข้าวก็นำมาใช้ประโยชน์ในการทำการเกษตรต่อได้ เช่น คลุมดินเพื่อปลูกผักปลูกเห็ดฟาง ทำปุ๋ยหมักแบบกลับและไม่กลับกอง นำมาเลี้ยงสัตว์หรืออัดฟางก้อนจำหน่ายให้กับฟาร์มวัวก็ยังได้ เห็นหรือไม่ว่าฟางข้าวที่เหลือจากการทำนามีประโยชน์มากมายมหาศาลมากกว่าที่จะนำมาเผาทิ้งเปล่าๆที่สำคัญการเผาฟางยังทำให้หน้าดินเสียและเสื่อมสภายเร็วอีกด้วย
ปอเทือง
ปุ๋ยพืชสดอีกชนิดหนึ่งที่ผู้คนจะนึกถึงเป็นอันดับต้น ๆ นิยมปลูกเพื่อปรุงดินเพราะเป็นปุ๋ยพืชสดอย่างดี บำรุงดินทำให้ดินอุดมสมบูรณ์ลดต้นทุนการใช้เคมีได้อย่างมหาศาล
ถั่วชนิดต่าง ๆ
ถั่วสามารถปลูกแซมพืชไร่พืชสวนเพื่อทำเป็นปุ๋ยพืชสดได้ เช่นการปลูกในร่องอ้อยเพื่อคลุมหญ้า แถมเรายังได้เก็บถั่วอีกด้วย แล้วหลังจากนั้นก็ไถกลบลงเป็นปุ๋ยพืชสดได้อีก แม้กระทั้งการปลูกถั่วลงทั้งแปลง ในช่วงปลายฝนก่อนลงพืชไร่ เราก็จะได้ปุ๋ยพืชสดที่มีในโตเจนจำนวนมหาศาลลงไปในดิน ได้ทั่งถั่วและปุ๋ยอย่างดี
เถาแตงโม
พืชชนิดอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้นที่นำมาทำเป็นปุ๋ยพืชสดนั้นก็คือแตงโมนั่นเอง แตงโมจะมีเถาเครือเพื่อนำมาทำเป็นปุ๋ยพืชสด นอกจากที่เราจะได้แตงโมมาทานแล้วเรายังจะได้ปุ๋ยชั้นดีอีกด้วย หลังจากที่เอาแตงโมออกแล้วก็ไถกลบเครือเถาแตงโมลงดิน วิธีนี้เราจะได้ทั้งเถาแตงโมและลูกแตงโมที่เน่าเสียลงไปในดินอีกด้วย ใช้เวลาประมาณ1-2อาทิตย์ก็จะย่อยสลาย ดินของเราก็จะร่วนซุยขึ้น มีธาตุอาหารลงในดินเพิ่มขึ้น ที่สำคัญเราก็จะได้ทานแตงโมอร่อย ๆ ด้วย
นอกจากนนี้มี หญ้า ต้นข้าวโพด ลูกเดือย ผักตบชวา จอกแหน ก็สามารถนำมาทำเป็นปุ๋ยพืชสดได้
ประโยชน์ของปุ๋ยพืชสด มีดังนี้
1.เพิ่มเติมอินทรียวัตถุลงในดินหลังไถกลบ
2.ทำให้ดินร่วนซุยและดูดซับน้ำได้ดี
3.เป็นการเพิ่มเติมในโตรเจนลงไปในดิน
4.บำรุงและช่วยทำให้ดินอุดมสมบูรณ์
5.อุ้มน้ำและรักษาความชุ่มชื่นในดิน
6.ลดค่าใช้จ่ายในการใช้สารเคมี
7.ดินไม่เสียเนื่องจากมีปุ๋ยพืชสดที่ช่วยให้ดินอุดมสมบูรณ์
8.เพิ่มผลผลิตให้มากขึ้นในรอบต่อ ๆ ไป
เพราะฉะนั้น ประเด็นจึงอยู่ที่เรา ควรหวงแหนสิ่งล้ำค่าที่เราได้มาฟรี ๆ อย่างปุ๋ยพืชสด ให้เราทุกคนเห็นถึงคุณประโยชน์มากกว่า เห็นเป็นสิ่งไร้ค่าอย่างทุกวันนี้
ขอขอบคุณเครดิตรที่มาข้อมูล จากมูลนิธิเกษตรรักษ์สิ่งแวดล้อม (ประเทศไทย)
ครบเครื่องเรื่องเกษตร ต้องที่ธัญธวัชการเกษตร
สอบถาม-สั่งซื้อสินค้า : ร้านธัญธวัชออนไลน์ https://www.thanthavat.co.th/ หรือทั้ง 6 สาขาใน จ.เพชรบูรณ์
1. สาขายางโด่ - บ้านยางโด่ อ.วิเชียรบุรี ( เยื้องกรมบังคับคดี ) โทร.086-466-4986
2. สาขาบวงสรวง - อ.วิเชียรบุรี (ทางไปศาลสมเด็จพระนเรศวร) โทร.086-466-4990
3. สาขามรกต - อ.วิเชียรบุรี (ทางไปนาไร่เดียว) โทร. 086-466-4983
4. สาขาศรีเทพ - อ.ศรีเทพ (ติดการไไฟ้า) โทร.086-466-4984
5. สาขาศรีมงคล -อ.บึงสามพัน (บ้านหนองงูเหลือม) โทร. 086-466-4995
6. สาขาบึงสามพัน - ต.ซับสมอทอด (ทางไปวังพิกุล) โทร.086-466-4989